Αγνοώντας την επικαιρότητα

Κοπέλα με εφημερίδα που έχει πάρει φωτιά

Τα τελευταία χρόνια έχω σταματήσει να βλέπω ειδήσεις και να ακολουθώ την επικαιρότητα. Πολλοί θα με έλεγαν αναίσθητο, ότι κακώς δείχνω αδιαφορία και ότι είναι περίεργο να μην ενημερώνομαι για το τι συμβαίνει γύρω μου.

Το να δουλεύω εξ’ αποστάσεως με βοηθάει στο να αποφεύγω να ακούω για το κάθε τι που συμβαίνει αυτή την περίοδο. Το να μην έχω τηλεόραση στο σπίτι μου δεν το βλέπω ως αρνητικό. Ίσα ίσα, κάθε φορά που επισκέπτομαι το πατρικό μου, ανοίγοντας την τηλεόραση και πηγαίνοντας από κανάλι σε κανάλι, με εντυπωσιάζει το ότι σχεδόν τα πάντα που βλέπω, ειδικά στις ειδήσεις, έχουν μια αρνητική χροιά, κάτι που αν παρακολουθείς συχνά το λαμβάνεις ως normal.

Τόσο χάλια είναι όλα γύρω μας; Σίγουρα, οκ, ζούμε στην Ελλάδα και πάρα πολλά πράγματα πάνε στραβά. Αλλά δεν υπάρχει κάτι θετικό να συμβαίνει; Είναι όντως τόσο άσχημα τα πράγματα;

Ας βαφτούμε μπλε και ας πέσουμε στην θάλασσα. Είναι τόσο εύκολο εδώ που ζούμε.

Hold on.

Και αν δεν είναι έτσι τα πράγματα; Ποιοι είναι αυτοί που μας παρουσιάζουν τα νέα και γιατί να τους ακούμε; Δεν νομίζω ότι τα κανάλια, και τα μέσα ενημέρωσης γενικότερα, έχουν το καλό των ακροατών στο μυαλό τους.

Τα μέσα ενημέρωσης είναι εταιρίες. Κερδοσκοπικές εταιρίες, στις περισσότερες περιπτώσεις. Υπάρχουν άνθρωποι που δουλεύουν σε αυτά. Από τις δουλείες τους, στο να γράφουν σε αυτά, ζούνε οι ίδιοι και οι οικογένειέπροϊόντας τους. Πρέπει να βγάλουν χρήματα. Θέλουν, αυτά που γράφουν να διαβάζονται. Να προσελκύσουν ένα μεγάλο, ευρύ κοινό ώστε διαφημιστές να ενδιαφερθούν ώστε να παρουσιάσουν τα προϊόντα τους.

Έτσι, τα μέσα ενημέρωσης, θέλουν να τραβήξουν την προσοχή όσο περισσότερο γίνεται. Και πως θα τραβήξουν την προσοχή του καθενός; Ένας τρόπος είναι κάνοντας τους ανθρώπους να φοβούνται. Επειδή, είναι τάση του ανθρώπου να θέλει να νοιώθει ασφαλής. Και πως θα νοιώθει ασφαλής; Γνωρίζοντας τι συμβαίνει γύρω του και πως θα ανταποκριθεί. Και πως θα ξέρει τι συμβαίνει γύρω του; Με διάφορους τρόπους, αλλά φυσικά ένας από τους τρόπους είναι οι πηγές ενημέρωσης.

Και ποιος έχει τον χρόνο να ψάξει ώστε να βρει πιο αξιόπιστες και έγκυρες πηγές ενημέρωσης; Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού θα έλεγα, το internet είναι εδώ και ευκολότερα προσβάσιμο από ποτέ. Αλλά φυσικά το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού νομίζει ότι είναι τόσο απασχολημένο (και ότι έχει καλύτερα πράγματα να κάνει) που δεν έχει χρόνο για κάτι τέτοιο. Δεν είσαι τόσο απασχολημένος, απλά δεν ξέρεις πως να αξιοποιείς σωστά τον χρόνο σου. Το να βλέπεις τηλεόραση και σειρές 3 ώρες την ημέρα δεν σε κάνει πολυάσχολο.

Και φυσικά το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού δεν ξέρει να διαβάζει. Okay, δεν το λέω για εσένα που διαβάζεις αυτή την στιγμή αυτό το άρθρο. Αλλά σκέψου τι θα διαβάσει ο μέσος άνθρωπος. 0 βιβλία, 0 άρθρα, 0 τίποτα εκτός από… Τίτλους αναρτήσεων στο Facebook, επικεφαλίδες νέων σε ενημερωτικά sites της κακιάς ώρας, που δεν λένε τίποτα… άντε να μπει σε καμία σελίδα και να σκανάρει άρθρα, διαβάζοντας συνήθως μόνο τις έντονες προτάσεις.

Η γνώση και η μόρφωση δεν σταματάνε στο σχολείο και στο πανεπιστήμιο. Θέλεις να έχεις άποψη; Δεν έχεις να ζητήσεις άδεια από κανέναν, αλλά αν δεν διαβάζεις (σε καθημερινή βάση) μόνο τον εαυτό σου κοροϊδεύεις. Δεν είναι δύσκολο να πεις τις μαγικές λέξεις: “Δεν ξέρω, δεν γνωρίζω αρκετά ώστε να έχω σχηματίσει άποψη για το Χ θέμα”. Είναι εύκολο να ρίξεις τον εγωισμό σου.

Και γι’ αυτό, οι ειδησεογραφικές σελίδες θα σου παρουσιάσουν, με τον τρόπο που θέλουν, εύπεπτα, ότι αρνητικό βρουν, ώστε να σου τραβήξουν την προσοχή. Ξέρουν, και δεν περιμένουν να διαβάσεις όλα όσα γράφουν. Μόνο αποσπάσματα.

Ας μπούμε σε μερικές από τις πιο πολυσύχναστες ελληνικές ειδησεογραφικές σελίδες και ας δούμε τα πρώτα νέα που βρίσκουμε:

Zougla.gr

  • Τα 232 φάρμακα που λείπουν από τα ράφια
  • Κύμα οργής στη Μόσχα για την εκατόμβη νεκρών Ρώσων στο Ντονέτσκ
  • Δέκα φορές είχε νοσηλευτεί στο ψυχιατρείο
  • Τα δέκα νέα μέτρα για τις ελλείψεις φαρμάκων
  • Πώς η ομάδα Παντσέρι χειραγώγησε το Ευρωκοινοβούλιο

makeleio.gr

  • ΑΥΤΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΧΑΛΙΑ ΜΑΣ ΚΥΡΙΕ ΠΛΕΥΡΗ
  • ΧΑΟΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΩΝ – ΛΑΜΙΑΣ ΛΟΓΩ ΤΡΟΧΑΙΩΝ
  • ΜΠΑΝΑΝΙΑ Η ΕΛΛΑΣ! Η ΧΩΡΑ ΕΧΕΙ ΠΑΡΑΔΟΘΕΙ ΣΤΗΝ ΥΦΕΣΗ
  • ΑΥΤΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΟΕΙΔΗ ΕΒΑΛΑΝ ΝΑ ΔΙΑΒΑΣΟΥΝ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΣΕ ΠΑΙΔΑΚΙΑ…
  • Η ΑΠΑΤΗ ΤΟΥ ΚΟΡΟΔΟΪΟΥ ΤΩΡΑ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΤΑΙ

(όλα σε κεφαλαία για έξτρα εφέ)

protothema.gr

  • Κινέζικος εφιάλτης με τον covid: «Τεράστιος» ο αριθμός των νεκρών, ομολογεί το καθεστώς
  • Κορωνοϊος: Γιατί η έξαρση της νόσου στην Κίνα προκαλεί ανησυχία;
  • Μέτρα για τον κορωνοϊό – ΕΟΔΥ: Έκτακτες συμβουλές της Κομισιόν για όσους ταξιδεύουν…
  • Βέροια: «Δεν σκότωσα το παιδί μου, μπουσούλησε και έπεσε στο νερό», ισχυρίστηκε η 29χρονη μητέρα
  • Τραγωδία με νεκρό παιδί στη Βέροια: Δέκα φορές είχε νοσηλευτεί σε ψυχιατρική κλινική η μητέρα

Κυριολεκτικά, έψαξα “μεγαλύτερα ειδησεογραφικά sites” και πήρα τις πρώτες 5 αναρτήσεις που είδα στο καθένα. Δεν θέλω να μπω και σε άλλα. Το αφήνω σε εσένα, τον αναγνώστη. Σημείωσε και τις πρώτες 5 ειδήσεις που θα δεις στα πρώτα 3 δελτία ειδήσεων που θα πετύχεις. Πόσες είναι αρνητικές;

Πόσα από αυτά τα “νέα” σε επηρεάζουν πραγματικά, μπορείς να κάνεις κάτι ή πρέπει να γνωρίζεις; Τι αυτοεκτίμηση έχεις για να δέχεσαι να βομβαρδίζεσαι έτσι παθητικά στην καθημερινότητά σου; Τι αντίκτυπο έχουν στην ψυχολογία σου; Γιατί να βάλεις στόχους στην ζωή σου και να περιμένεις κάτι καλύτερο αν όλα είναι τόσο χάλια; Γιατί να προσπαθήσεις για κάτι καλύτερο;

Έχουμε αρχίσει να έχουμε μια εμμονή με τον “συνεχώς αυξημένο κίνδυνο” στον κόσμο μας, κάτι που έχει ρίζες στην εξελικτική μας ανάπτυξη. Ιστορίες φόβου και κινδύνου πικάρουν το άγχος μας. Βάζουν το μυαλό μας σε εγρήγορση, ένα πλεονέκτημα που κάποτε προστάτευε τους πρώιμους προγόνους μας, αλλά αυτή την στιγμή μας κρατάει μπροστά από μια οθόνη και στο να σκρολάρουμε ασυναίσθητα. Η προσοχή μας διαμορφώνει τα μέσα ενημέρωσης και τα μέσα ενημέρωσης διαμορφώνουν την προσοχή μας.

Σίγουρα, αν κάνεις framing την καθημερινότητα όπως σε παρακινούν, φίλε παράτα τα. Άστο. Δεν.

Αλλά μάντεψε. Δεν χρειάζεται να σου δώσει κανένας την άδεια για να αγνοήσεις όλα αυτά. Δεν θα γίνει και κάτι να είσαι αυτός που δεν γνωρίζει και πολλά από τα αρνητικά που συμβαίνουν γύρω μας. Δεν θα χάσεις και τίποτα σημαντικό, το 99% είναι απλά θόρυβος. Ότι χρειαστεί να μάθεις, θα το μάθεις.

Κλείσε το Facebook, το Instagram και άλλα social media που δεν σε βοηθάνε να δεις τον κόσμο πιο θετικά. Το FOMO είναι απλά μια ψευδαίσθηση. Θα το καταλάβεις αργά η γρήγορα. Δεν θα σου λείψει και τίποτα.

Αποσύνδεσε την τηλεόρασή σου από το τηλεοπτικό δίκτυο. Δεν έχεις ανάγκη να πας από κανάλι σε κανάλι για να βρεις κάτι ενδιαφέρον να περάσεις τον χρόνο σου, και meanwhile να δέχεσαι ότι ερέθισμα σου σερβίρεται. Οκ, δεν θα σου έλεγα να κάνεις συνδρομή σε κάποια συνδρομητική τηλεοπτική υπηρεσία, αλλά είναι πολύ καλύτερα να επιλέγεις εσύ, όσο πιο συνειδητά γίνεται, τι θα παρακολουθήσεις από το να το καθορίζει κάποιος άλλος.

Ξέχνα όλες τις ειδησεογραφικές σελίδες που ξέρεις. Πήγαινε σε ένα μαγαζί με βιβλία και επέλεξε κάτι (non-fiction) που σου κινεί το ενδιαφέρον. Υπάρχουν άπειρες επιλογές. Βρες κάποιο audiobook αν δεν θέλεις να αφιερώσεις χρόνο σε διάβασμα (κακώς). Ψάξε για ιστοσελίδες που έχουν κάτι πραγματικά να σου προσφέρουν. Βρες σχετικά forums με το αντικείμενο σου και άρχισε να συμμετάσχεις στην συζήτηση (όχι, το Reddit δεν είναι καλή επιλογή).

Κάνε όλα αυτά για μερικές εβδομάδες και θα παρατηρήσεις ότι η σκέψη σου είναι πιο καθαρή. Ότι δεν είναι όλα τόσο άσχημα όσο μπορεί να φαίνονται, αντιθέτως, και ότι έχεις περισσότερο χρόνο να κάνεις πράγματα που θέλεις. Τηλεφώνησε σε έναν φίλο σου και κανόνισε έναν καφέ. Και φυσικά απέφυγε να αρχίσετε να σχολιάζεται την καθημερινότητα και πόσο άσχημη είναι.

Ένα ήρεμο μέρος

Ας αρχίσουμε μια συζήτηση περί του θέματος εδώ. Μπορείς να γράψει ένα σχόλιο και να πεις την γνώμη σου. Πάρε μια θέση και γράψε τις σκέψεις σου. Δεν χρειάζεται να συμφωνήσεις, δεν θα το πάρω κατάκαρδα αν έχεις αντίθετη άποψη, αρκεί να την παρουσιάσεις με επιχειρήματα.

Το ίντερνετ παλιότερα δεν ήταν έτσι. Υπήρχαν περισσότερες συζητήσεις και όχι τόση παθητική κατανάλωση. Με την πτώση του Facebook και άλλων τέτοιων ιστοσελίδων, καθώς ο κόσμος συνειδητοποιεί την κατάσταση που υπάρχει πλέον, ίσως αυτό αλλάξει. Αλλά είναι κάτι το οποίο μπορούμε να συζητήσουμε σε επόμενο άρθρο.