Η ανακοίνωση ότι στην Ελλάδα έρχονται οι Dream Theater συνοδεύτηκε από έναν κάποιον ενθουσιασμό, αν και αυτό που μου κέντρισε περισσότερο την προσοχή ήταν ότι μαζί τους θα ερχόντουσαν και οι Haken. Το συγκρότημα από την Αγγλία είναι μακράν ο αγαπημένος μου εκπρόσωπος του σύγχρονου progressive metal και περνάω μεγάλα διαστήματα όπου ξανακούω ολόκληρη τη δισκογραφία τους.
Με αφορμή λοιπόν αυτή τη συναυλία, σκέφτηκα να φτιάξω ένα ολοκαίνουριο Ranking όπου θα βάλω σε σειρά προτίμησης όλα τα άλμπουμ των Haken από το λιγότερο αγαπημένο μου μέχρι το καλύτερο τους γράφοντας μερικά λόγια για τα τραγούδια, τους πειραματισμούς τους και γιατί το κάθε ένα κατέληξε σε αυτή τη θέση. Πάμε να δούμε λοιπόν!
8. Aquarius (2010)
Το ντεμπούτο των Haken έδειξε πολύ μεγάλα δείγματα γραφής για αυτό που θα ακολουθούσε. Είναι ένα από τα πιο heavy άλμπουμ τους με τον Ross Jennings να δοκιμάζει πολλά growls πέραν της κλασικής μελωδικής φωνάρας του. Οι διάρκειες των κομματιών είναι αρκετά μεγάλες με τα περισσότερα να κινούνται στα δέκα λεπτά αν και υπάρχει και το Celestial Elixir ένα δεκαεπτάλεπτο progressive έπος.
Το Aquarius έχει πολλή μελωδία, έχει ορχηστρικά περάσματα, έχει σκληρές στιγμές όπως το Streams και το Drowning in the Flood, έχει πολλή αγάπη για το σύγχρονο progressive metal και είναι ένα άλμπουμ που γενικότερα μπορεί να σε εντυπωσιάσει αν και είναι αρκετά ωμό όπως πολλά ντεμπούτα γνωστών συγκροτημάτων. Θα με ρωτήσετε ότι αφού μου αρέσει τόσο, γιατί βρίσκεται στην τελευταία θέση της λίστας.
Γιατί εκεί είναι η μαγεία των Haken. Ότι ένα αυθεντικά καλό άλμπουμ μπορεί να βρεθεί στις χαμηλές θέσεις της λίστας, γιατί υπάρχουν στη δισκογραφία τους πραγματικά αριστουργήματα.
7. Affinity (2016)
Ίσως πέσει λίγο κραξιματάκι εδώ, γιατί το Affinity έχει τεράστιους λάτρεις, αλλά όσο και να μου άρεσε δε μπορώ να το βάλω πιο ψηλά στη δισκογραφία τους. Αυτό που μπορώ να τους δώσω είναι ότι ο πειραματισμός τους σε αυτό το άλμπουμ τους βγήκε σε καλό. Γνωρίζοντας ότι στο The Mountain έπιασαν μια prog κορυφή, φέρνουν πολλά νέα στοιχεία στον ήχο τους.
Περισσότερα synth, 80s αισθητική, ένα γενικότερο sci-fi vibe και θεματική που όλα μαζί κορυφώνονται στο 1985, ένα από τα καλύτερα τραγούδια ολόκληρης της δισκογραφίας τους. Δεν παραλείπουν να γράψουν ένα ακόμα prog έπος με το The Architect που έχει και την εξαιρετική συμμετοχή του Einar Solberg των Leprous. Έχει τις στιγμές του, αλλά δεν κατάφερε ποτέ να με κερδίσει στον απόλυτο βαθμό αν και έχω αγαπήσει αρκετά τραγούδια του.
6. Vector (2018)
Το Vector ήταν μια πολύ σοκαριστική στιγμή για τους οπαδούς των Haken, γιατί ο πειραματισμός του Affinity πήγε σε άλλο επίπεδο. Ομολογώ ότι μου πήρε πολλές ακροάσεις για να το εκτιμήσω και να το θεωρήσω ένα μικρό διαμαντάκι στη δισκογραφία τους. Αν και το Aquarius έμοιαζε η πιο σκληρή τους στιγμή, οι Haken αρχίζουν και ανεβάζουν στροφές και για πρώτη φορά παντρεύουν το progressive των προηγούμενων άλμπουμ με περισσότερα djent στοιχεία.
Ο Ross Jennings είχε πει ότι δεν τους αρέσει να γράφουν απλή μουσική και πράγματι το Vector σπρώχνει κάπως τα δικά τους όρια. Ένας concept δίσκος με θέμα έναν γιατρό που έχει εμμονή με έναν ασθενή του καθώς και η οπτική γωνία του ασθενούς ξεδιπλώνονται αργά και σταθερά καθ’ όλη τη διάρκεια του. Αρκετά σφιχτοδεμένο άλμπουμ με λίγες συνθέσεις, άμεση σύνδεση με το Virus που ακολούθησε δύο χρόνια μετά πολλές επιρροές από Φρόυντ, Μίλγκραμ, Παβλόφ και γενικότερα την επιστήμη της ψυχολογίας όπως φαίνεται και στο εξώφυλλό του.
Μουσικά πάλι δεν τα πάνε καθόλου άσχημα. Το The Good Doctor είναι ένα φανταστικό τραγούδι που στη μέση σχεδόν μεταμορφώνεται σε κάτι διαφορετικό, το Puzzle Box είναι επίσης από τις σπουδαιότερες στιγμές τους, το ορχηστρικό Nil by Mount αναδεικνύει την τεχνική τους και το A Cell Divides κλείνει λίγο το μάτι και προς το Fauna που θα ερχόταν χρόνια αργότερα. Εξαιρετικές ιδέες και μια στροφή που λίγα χρόνια μετά θα έφερνε νέες κορυφές.
5. Restoration (2014)
Αν και EP δυσκολεύτηκα πάρα πολύ να το παραλείψω από αυτήν την κατάταξη λόγω της μεγάλης διάρκειας, αλλά και της ποιότητάς του. Την εποχή εκείνη οι Άγγλοι είναι πολύ φορμαρισμένοι μετά τα εξαιρετικά Visions και The Mountain και κάνουν κάτι αρκετά όμορφο ως κίνηση. Αποφασίζουν να γυρίσουν σε ένα demo που είχαν κυκλοφορήσει το 2008 και να επανηχογραφήσουν τα τραγούδια του αλλάζοντας κάπως τις συνθέσεις.
Κάπως έτσι μας ήρθε το εξαιρετικό Restoration. Περιλαμβάνει τρία τραγούδια που απευθύνονται περισσότερο στην εποχή του The Mountain με το progressive ύφος που τους έκανε ένα από τα καλύτερα συγκροτήματα του είδους. Το Darkest Light δείχνει την επιθετική πλευρά τους και την τεχνική τους και το Earthlings είναι ένα από τα όμορφα και ατμοσφαιρικά κομμάτια της δισκογραφίας τους.
Η πραγματική κορυφή βέβαια είναι ένα ακόμα progressive έπος (από τα πολλά που έχουν γράψει) και το πιο διαχρονικό τραγούδι του EP ονόματι Crystallised. Αλλαγές ύφους, τρομερά riffs, θεατρικότητα, πολύ δυνατές ενορχηστρώσεις και ανεπανάληπτες κορυφώσεις που θυμίζουν κάτι από την περίοδο του Visions. Μέσα σε τριάντα τρία λεπτά οι Haken δίνουν ακόμα περισσότερη έμπνευση στα progressive συγκροτήματα της γενιάς μας.
4. Visions (2011)
Αυτό το άλμπουμ το αγαπώ πάρα πολύ για έναν λόγο. Ήταν αυτό με το οποίο έμαθα τους Haken το 2018 όσο υπηρετούσα τη θητεία μου και ο ΚΨΜιτζής που ήταν μεταλλάς ηχολήπτης το έβαζε όλη μέρα να παίζει. Δεν είναι όμως αυτή η πλύση εγκεφάλου που σου κάνουν οι πολλές επαναλήψεις, αλλά ότι το Visions είναι ένα από τα πιο υποτιμημένα progressive άλμπουμ της δεκαετίας.
Οι Haken αποφασίζουν να απομακρυνθούν κάπως από την ωμότητα του Aquarius και έτσι οι συνθέσεις τους αποκτούν μεγαλύτερο λυρισμό και περισσότερο συναίσθημα. Είναι ένα ακόμα concept album, αυτή τη φορά η ιστορία ενός αγοριού που βλέπει σε όνειρο ότι πεθαίνει και περνάει όλη τη του ζωή προσπαθώντας να αποφύγει. Η τραγικότητα της ιστορίας αποτυπώνεται με την θεατρικότητα που έχει το Visions και φυσικά με τα συνεχή μουσικά callbacks και τις επαναλήψεις μεταξύ τραγουδιών που δημιουργούν την αίσθηση θεατρικού έργου για τους πιο προσεκτικούς ακροατές.
Γενικότερα το Visions είναι μια από τις πιο συναισθηματικές δημιουργίες τους με κομμάτια όπως το Nocturnal Conspiracy, το Insomnia και το Shapeshifter να σε κερδίζουν με την πρώτη ακρόαση. Το highlight φυσικά είναι (τι άλλο;) το ομώνυμο τραγούδι που κλείνει το άλμπουμ διάρκειας 22 λεπτών. Το πως σε όλο αυτό μοιάζουν να συμπυκνώνουν τον δίσκο με αναφορές σε όλα τα τραγούδια του και γράφουν μακράν την πιο cinematic σύνθεσή τους είναι πραγματικά μαγικό.
3. Fauna (2023)
Είναι εντυπωσιακό το πόσο σταθερά ποιοτικοί έχουν παραμείνει οι Haken καθ’ όλη τη διάρκεια της πορείας τους και το πως δε σκοντάφτουν μετά από κορυφαίες κυκλοφορίες του. Στο Fauna δεν επιλέγουν κάποιο γενικό concept ή μια ιστορία, αλλά αντλούν έμπνευση από το ζωικό βασίλειο και την πανίδα του πλανήτη μας γράφοντας κάθε κομμάτι έχοντας στο μυαλό τους ένα ζώο.
Με αυτήν την πολύ έξυπνη ιδέα οι Haken καταφέρνουν να παραλληλίσουν κοινωνικές καταστάσεις και την σύγχρονη καθημερινότητα βάσει της συμπεριφοράς του εκάστοτε ζώου. Έτσι προκύπτει ένα από τα πιο ώριμα άλμπουμ τους από στιχουργικής απόψεως με το Sempiternal Beings και το Beneath the White Rainbow να αποτελούν δύο κορυφαίες στιγμές όχι μόνο για τους Haken, αλλά για όλο τον σκληρό ήχο της δεκαετίας.
Μουσικά το Fauna αποτέλεσε μια επιστροφή στις πιο progressive φόρμες που είχαμε συνηθίσει στις αρχές των 10s πατώντας ανά σημεία ακόμα και σε πιο pop δρόμους εκμεταλλευόμενοι τις απίστευτες φωνητικές ικανότητες του Ross. Αν στα προηγούμενα άλμπουμ οι Haken όρισαν τον δικό τους ήχο, με άλμπουμ όπως αυτό ορίζουν όλο τον progressive ήχο του τώρα και περιμένουμε τι άλλο θα σκεφτούν για επόμενο βήμα.
2. The Mountain (2013)
Πως γίνεται μόλις δύο χρόνια μετά το Visions να έχεις τόση έμπνευση για να γράψεις ένα αριστούργημα σαν το The Mountain; Από τα πρώτα τραγούδια φαίνεται ότι οι Haken πατάνε πάνω στην θεατρικότητα και το επικό συναίσθημα που σου άφηνε ο προκάτοχός του και θα εξελίσσονταν ακόμα περισσότερο. Κάτι τέτοιο ήταν εμφανές στο Atlas Stone με τις ενορχηστρώσεις του και έγινε ακόμα πιο προφανές στο Cockroach King που εξελίχθηκε στο πιο γνωστό τους κομμάτι στο ευρύ κοινό. Εκεί φάνηκε ότι και ο συνδυασμός των φωνητικών τους έχει πλέον αλλάξει επίπεδο, ενώ ο χαρακτήρας του Cockroach King αποτέλεσε τη βάση για τη μυθολογία των μετέπειτα τραγουδιών τους.
Το The Mountain αν και είναι 100% progressive, κρύβει πολλές επιρροές που θα βλέπαμε στους Haken αργότερα. Συνδυάζει το πιάνο και τις οπερετικές λεπτομέρειες του Visions με μερικά djent riffs που θα ακούγαμε στο Vector και τρομερά κολλητικά ρεφρέν που αργότερα θα κυριαρχούσαν στο Virus. Με αυτή τη συνταγή φτάνουμε σε μία πραγματική κορυφή για το σύγχρονο progressive με κομματάρες όπως τα In Memoriam, Falling Back to Earth και Pareidolia.
Αν πρέπει να ακούσεις ένα άλμπουμ για να καταλάβεις ποια είναι η ακριβής ταυτότητα των Haken, εγώ μάλλον θα έλεγα το The Mountain. Συνδυάζει καλύτερα από κάθε άλμπουμ το πόσο τεχνικά καταρτισμένοι είναι όλοι τους, το πόσο συναίσθημα βγάζουν στα τραγούδια τους και πως κάθε φορά βρίσκουν κάτι να πειραματιστούν και να μας καταπλήξουν. Σίγουρα ένα από τα πέντε καλύτερα progressive άλμπουμ της προηγούμενης δεκαετίας.
1. Virus (2020)
Πόσο τυχαίο να έχεις προγραμματίσει να βγάλεις έναν δίσκο που λέγεται Virus στα μέσα του 2020; Και όμως οι Haken το κατάφεραν αυτό, αλλά το σημαντικό εδώ είναι ότι αυτό το άλμπουμ έμελλε να γίνει το magnum opus τους. Αρκετούς τους δίχασε, αλλά για μένα δεν υπάρχει ερώτημα για το ποιο είναι το απόλυτο αριστούργημα τους. Δεν είναι το πιο χαρακτηριστικό άλμπουμ τους, αλλά σίγουρα το πιο ολοκληρωμένο.
Θεματικά το Virus συνδέεται με το Vector μιας και οι συνθέσεις γράφτηκαν περίπου τις ίδιες χρονιές και συνεχίζει την ιστορία του Cockroach King με πολιτικό σχολιασμό και αναφορές σε θέματα ψυχικής υγείας. Μουσικά όπως και το Vector έχει αρκετά πιο σκληρό ήχο και οι djent επιρροές όχι απλά δεν χάνονται, αλλά τις εξερευνούν ακόμα περισσότερο.
Το Prosthetic θέτει αμέσως τον τόνο με την πολύ heavy εισαγωγή του και μετά ακολουθούν back to back κομματάρες όπως το Canary Yellow και το Carousel που προσθέτουν λυρισμό και spacey στοιχεία, αλλά και τα τρομερά εθιστικά Invasion και The Strain. Η αποθέωση βέβαια έρχεται στην κορύφωση όλου του concept των Vector/Virus. Το Messiah Complex είναι μια πενταμερής prog σουίτα με τρομερές εναλλαγές, πολύ κολλητικά ρεφρέν, τεχνικά riffs και το πάντα στιβαρό rhythm section τους να παραδίδει μαθήματα σε μια κορυφαία στιγμή για όλο το progressive.
Όσο και να δίχασε το Virus με πολλούς να το τοποθετούν είτε στην κορυφή είτε στο τέλος της προσωπικής λίστας τους, για μένα είναι ένα αριστούργημα που δύσκολα θα ακούσουμε στο μοντέρνο μέταλ.
Λατρεύω τους Haken γιατί είναι το συγκρότημα που ενσαρκώνει την έννοια της προοδευτικότητας. Όχι μόνο μουσικά, αλλά σε ό,τι αφορά τη συνεχή αναζήτηση ταυτότητας. Κάθε δίσκος τους είναι και μια διαφορετική εκδοχή του εαυτού τους και ίσως αυτό είναι που τους κάνει πραγματικά μοναδικούς.
Αυτό ήταν το αφιέρωμα για το συγκρότημα που στις 23 Ιουλίου θα δούμε live στην Πλατεία Νερού δίπλα στους Dream Theater και τους Mastodon. Δε θα μπορούσα να λείπω από τη συναυλία φυσικά. Περιμένω τη γνώμη σας, τις απόψεις σας και φυσικά το δικό σας Ranking!
