Ο Νίκος Γαϊτανόπουλος είναι ένας ανερχόμενος συγγραφέας και εικονογράφος, που ασχολείται με το χώρο του Φανταστικού, ως συγγραφέας και εικονογράφος. Είχαμε τη χαρά να συζητήσουμε μαζί του για τον κόσμο που έχει δημιουργήσει, τα δύο πρώτα του βιβλία, τις εικονογραφήσεις καθώς και τις συνεργασίες που έχει κάνει.
Καλησπέρα Νίκο. Αν θα μπορούσες με λίγα λόγια να περιγράψεις τον εαυτό σου, ποια θα ήταν αυτά;
Καλησπέρα! Χαίρομαι πολύ που μιλάω μαζί σας, όπως επίσης και για το γεγονός ότι μου κάνατε την ερώτηση που με πιάνει πάντα απροετοίμαστο. Λοιπόν… είμαι 29 χρονών, διδάσκω Concept Art στο Teesside University στην Αγγλία, γράφω ιστορίες και κάνω σχέδια για video games και εικονογραφήσεις για βιβλία. Έχω σπουδάσει αρχιτεκτονική και έχω δουλέψει και στον χώρο της διαφήμισης. Μου αρέσει η μουσική, τα βιβλία και τα παιχνίδια, η ζωγραφική και το φαγητό. Α, κι όπως λέει και στο βιογραφικό μου, και η μπύρα.
Θα ήθελα να σε ρωτήσω ποιο ήταν το κίνητρο που σε ώθησε να συνδυάσεις την τέχνη της εικονογράφησης με εκείνη της συγγραφής;
Δεν είχα ποτέ ακριβώς κίνητρο. Ζωγραφίζω από μικρός, αλλά έχω γράψει συνολικά πολύ περισσότερο. Τα πρώτα μου ερεθίσματα στον χώρο ήταν τα παραμύθια και οι ιστορίες των μεγάλων ζωγράφων που μου διάβαζε η μητέρα μου. Να ’ναι καλά οι εκδόσεις Στρατίκη και οι Modern Times. Ωστόσο και μεγαλώνοντας, πάντα οι δύο χώροι πήγαιναν χέρι-χέρι για μένα. Όταν διάβαζα τον Άρχοντα των Δαχτυλιδιών, έβλεπα δίπλα και τα σχέδια του Τόλκιν. Τα βιβλία του Ιουλίου Βερν είχαν μέσα υπέροχες γκραβούρες, ο Δον Κιχώτης ήταν εικονογραφημένος, το ίδιο και ο Βαρόνος Μινχάουζεν. Από τα πρώτα μου σχέδια ήταν να αντιγράφω αυτές τις εικονογραφήσεις και τα σχέδια του Αστερίξ. Για εμένα το κείμενο και η εικονογράφηση δεν απείχαν ποτέ πολύ.
Διαβάζοντας το βιογραφικό σου μία λέξη ξεχωρίζει αμέσως: Νόρνιμ. Πες μας δύο λόγια για το δημιούργημά σου αυτό.
Το Νόρνιμ είναι κάτι που προέκυψε πολύ σταδιακά με το όνομα οριακά τελευταίο. Είναι ένα κομμάτι του Βορρά, στο Ντάργκολ, στον κόσμο όπου διαδραματίζεται η ιστορία του Έρκαχοθ. Άλλαξε πολλά ονόματα, αλλά είχε πάντα την ίδια ουσία – και στην πραγματικότητα και στο κείμενο του βιβλίου. Δεν θυμάμαι καν πόσες φορές έχω δοκιμάσει να το ονομάσω. Τελικά κατέληξα στο «Νόρνιμ», γιατί η λέξη ακουγόταν σαν αυτό που ήταν. Μια περιοχή απομονωμένη και σιωπηλή που κρέμεται στην άκρη του κόσμου, όπου ο χρόνος κυλάει διαφορετικά, αλλά όχι γαλήνια. Όπου η ομίχλη και το δάσος δεν είναι μόνο το τοπίο, αλλά και ο τόπος ο ίδιος και τα μυστικά του έχουν γίνει ένα με το χώμα του. Πάνω από όλα, όμως, είναι μια αφετηρία. Ένας τόπος που αφήνεις πίσω και γίνεται σημαντικότερος όσο πιο μακριά φεύγεις. Ένας τόπος που μια μέρα θα γυρίσεις πίσω.
Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να δημιουργήσεις ένα δικό σου φανταστικό σύμπαν από το μηδέν. Από πού άντλησες την έμπνευση;
Δεν ξέρω αν ήταν εύκολο ή δύσκολο – ακόμα το κάνω. Στην αρχή η αλήθεια ήταν είχα επηρεαστεί πάρα πολύ από τον Τόλκιν και για πολλά χρόνια συνέχισα έτσι. Κάποια στιγμή, όμως, όταν έκανα το μεταπτυχιακό μου, ένας φίλος μου στην Αγγλία μου είπε ενώ πίναμε σε μια pub, ότι η Φαντασία ήταν βαρετή. Μου έκανε εντύπωση – για μένα ήταν ό,τι πιο ενδιαφέρον. Μου είπε ότι όλα είναι χιλιογραμμένα και αναπαράγονται και είδα κάποια αλήθεια σε αυτό. Από τότε αποφάσισα, ότι έπρεπε να βρω έναν λόγο και μια αιτία για το κάθε τι στην ιστορία μου. Ο κόσμος στο κάτω κάτω για μένα είναι το δυναμικό παρασκήνιο της ιστορίας μου. Αγαπάμε την Οδύσσεια και την Ιλιάδα, τον Τόλκιν και τον Moorcock όχι τόσο για τον κόσμο τους, όσο για το τι ιστορίες λένε. Και τότε άρχισε το δύσκολο. Έπρεπε να αποδεχτώ τις επιρροές μου και να επανεφεύρω και να κάνω αλλαγές σε όλα όσα είχα γράψει, ώστε να έχουν το νόημά τους στην ιστορία μου. Και η αλήθεια είναι ότι τότε αγάπησα πραγματικά το Ντάργκολ και απολαμβάνω την εξερεύνησή του όσο τίποτα άλλο.
Έρκαχοθ: ο βασικός χαρακτήρας του δεύτερου βιβλίου σου. Ένας χαρακτήρας που καλείται να αντιμετωπίσει την ύστατη πρόκληση για την επίτευξη του μεγαλύτερου του στόχου. Πες μας δύο λόγια για τον χαρακτήρα. Ποιες είναι αδυναμίες του και ποια τα δυνατά του χαρακτηριστικά.
Ο Έρκαχοθ είναι ένας νεαρός – όχι πολύ – ο οποίος θέλει να γίνει Ιππότης σε έναν κόσμο, όπου οι αριστερόχειρες σαν κι εκείνον δεν γίνονται τίποτα άλλο παρά δακτυλοδεικτούμενοι και παρίες – μιας και θεωρούνται γρουσούζηδες. Είναι ειλικρινής και ηρωικός, αλλά σε επίπεδο που τελικά τον βλάπτει. Θέλει τόσο πολύ να ανήκει στον κόσμο του, που ξεχνάει να χρησιμοποιήσει το μυαλό του και πιάνεται κορόιδο. Είναι γεμάτος καλοσύνη αλλά και οργή, θέλει να αγκαλιάσει τον κόσμο και ταυτόχρονα τον απορρίπτει. Είναι ένα άτομο απίστευτα ηθικό που ταυτόχρονα παρασύρεται και πολλές φορές πιστεύει ότι έχει το ηθικό προβάδισμα. Κάθε δύναμη του Έρκαχοθ συνδέεται με μια του αδυναμία – και αντίστροφα. Όπως και οι δικές μας.
Χωρίς κάποιο σπόιλερ, τι επιφυλάσσει το μέλλον για τον Έρκαχοθ; Θα είναι μακρύς ο δρόμος για την κάθαρση στα επόμενα βιβλία; Θα δούμε νέους χαρακτήρες να τον πλαισιώνουν στην περιπέτειά του;
Ο δρόμος του Έρκαχοθ δεν έχει παρά μόλις ξεκινήσει. Έχει να πονέσει πολύ και να μάθει πολλά πράγματα. Έχει να μάθει να αγαπάει, αλλά και να αφήνει πράγματα και ανθρώπους πίσω του. Έχει να μάθει το πραγματικό κόστος του στόχου του και να αποφασίσει αν θέλει να τον κυνηγήσει ως το τέλος. Να δει τον κόσμο και τον εαυτό ως κομμάτι του. Ο δρόμος είναι μακρύς και φυσικά οι χαρακτήρες που θα συναντήσει πολλοί – όλοι με τις επιθυμίες και τις ανάγκες τους, τα ταξίδια και τις αποστολές τους.
Ποιους συγγραφείς θαυμάζεις και με ποιους θα ήθελες να συνεργαστείς κάποια στιγμή;
*πέρα από εκείνους που έχεις ήδη συνεργαστεί.
Όπως φαίνεται από τα παραπάνω έχω μεγάλο θαυμασμό για τον Τόλκιν. Μου αρέσει πάρα πολύ ο Μούρκοκ, ο Πόε και ο Peake. Λατρεύω τον David Gemell και τη Le Guin.Επίσης, μου αρέσει ο Terry Pratchett και ο Ιούλιος Βερν, ο Όμηρος και ο Hesse. Μου αρέσουν πάρα πολύ οι ιστορίες του Αστερίξ και του Scrooge McDuck από τον Don Rossa. Τώρα από συνεργασίες… θα ήταν όνειρο ζωής να συνεργαστώ με τον Neil Gaiman. Αλλά πραγματικά είναι πάντα χαρά μου να συνεργάζομαι με ανθρώπους που έχουν βαθιά αγάπη για το έργο τους.
Πρόσφατα θαυμάσαμε τη δουλειά σου στο έργο της Αγγελικής Ράδου, “Φάντασμα στο χιόνι”. Πώς προέκυψε αυτή η συνεργασία και ποια η εμπειρία σου από αυτή;
Γνώρισα την Αγγελική τη μέρα που έβγαινε το «Από τη Σοφίτα στο Νόρνιμ». Μιλούσε στην Αγγέλα Γαβρίλη, την εκδότριά μου, για ένα βιβλίο με θέμα την Ιαπωνία, το οποίο ήθελε να εικονογραφήσει. Η εκδότρια μας σύστησε και τα υπόλοιπα πήραν τον δρόμο τους. Ήθελα πάντα να εξερευνήσω αυτή τη μεριά του κόσμου και η ευκαιρία να βουτήξω – έστω και στα ρηχά – του ωκεανού της ιαπωνικής τέχνης και παράδοσης ήταν μια υπέροχη ευκαιρία, την οποία θα αποζητούσα ξανά και ξανά. Πέρασα πολύ όμορφα κάνοντας το «Φάντασμα στο Χιόνι» και ανυπομονώ να βρεθώ σε ένα αντίστοιχο έργο στο μέλλον.
Για κάποιον που δεν έχει δει ένα έργο σου, πώς θα χαρακτήριζες το στυλ με το οποίο εικονογραφείς;
Παρότι εικονογραφώ ψηφιακά, όσον αφορά τα έγχρωμα σχέδιά μου, προσπαθώ να τους δίνω μια αισθητική που βλέπεις σε πίνακες σαν αυτούς του Aivazovsky, του Carl Gustav Carus και των Προραφαηλιτών, ή του John Howe και του Allan Lee. Των τελευταίων η αισθητική είναι αυτή που έχει επηρεάσει και τα περισσότερα έργα μου – ιδιαίτερα στο μολύβι. Το έργο του Gustave Doré είναι επίσης μεγάλη επιρροή για εμένα. Όταν ζωγραφίζω, ο πρώτος μου στόχος είναι να εκφράσω μία σκέψη ή ένα συναίσθημα και το μολύβι και η γραφίδα μου είναι τα εργαλεία μου.
Θεωρείς ότι υπάρχει ανταπόκριση του αναγνωστικού κοινού στο κάλεσμα των νέων συγγραφέων;
Όπως έχουν πάει τα πράγματα για εμένα, θα έλεγα ναι. Το «Από τη Σοφίτα στο Νόρνιμ» βρίσκεται ήδη στη δεύτερή του έκδοση και ο Έρκαχοθ παίρνει σιγά-σιγά φόρα. Νόμιζα ότι ο Έρκαχοθ θα σταματούσε στον κύκλο των γνωστών μου, αλλά από ό,τι φαίνεται υπάρχουν άνθρωποι εκεί έξω που δέχονται να με εμπιστευτούν με τον χρόνο και τα χρήματά τους – ειδικά σε μια εποχή που και τα δύο σπανίζουν. Αν κάποιος μας διαβάζει τώρα, να ξέρετε ότι σας ευχαριστώ από τα βάθη της καρδιάς μου και ανυπομονώ να σας ξανασυναντήσω σε κάποια επόμενη δημιουργία μου. Ή και δική σας.
Τι επιφυλάσσει το μέλλον για τον Νίκο Γαϊτανόπουλο;
Έχουμε και λέμε. Το δεύτερο βιβλίο του Έρκαχοθ είναι στα σκαριά με πολλή εκτενέστερη δομή και εικονογράφηση, με περισσότερα τραγούδια και περισσότερες ιστορίες. Αυτή τη στιγμή μεταφράζεται και το πρώτο βιβλίο από τον Αντρέα Μιχαηλίδη, οπότε αγωνιώ λίγο και για αυτό. Επίσης, κάθε τόσο θα γράψω μια μικρή ιστορία ή κάποιο ποίημα στο σημειωματάριό μου. Τέλος έχω σχέδια για 2-3 μεγαλύτερες ιστορίες και ένα παιδικό παραμύθι, αλλά αυτά είναι project για λίγο αργότερα. Αλλά πού ξέρεις; Μπορεί να αλλάξουν τα πράγματα και να μπορώ σύντομα να κάνω περισσότερα.
Δύο λόγια για τους αναγνώστες του anthem.gr;
Να είστε πάντα περίεργοι, πάντα ζωντανοί και να βλέπετε πάντα τον κόσμο με αγάπη. Ακόμη κι αν μοιάζει να μην έχει καθόλου, είναι απλώς καλά κρυμμένη. Και στηρίξτε τους καλλιτέχνες που σας στηρίζουν.