Sebastian Fitzek. Τι να πει κανείς για αυτόν τον Γερμανό που έχει κερδίσει μια θέση στις καρδιές του αναγνωστικού κοινού; Ο 48χρονος Βερολινέζος συγγραφέας βλέπει κάθε του βιβλίο στη χώρα μας να γίνεται μεγάλη επιτυχία, να μπαίνει πολύ εύκολα στις λίστες best seller και να κερδίζει στα βιβλία Public.
Κάποια βιβλία του Fitzek είχαν κυκλοφορήσει και παλιότερα στα ελληνικά. Συγκεκριμένα η Θεραπεία, το Πείραμα και το Πείραμα Μνήμης είχαν βγει από τις εκδόσεις Διήγηση, ενώ το βιβλίο του σε συνεργασία με τον ιατροδικαστή Michael Tsokos, Μαθήματα Νεκροψίας από τις εκδόσεις Λιβάνη. Πλέον έχουν αναλάβει τα έργα του συγγραφέα οι εκδόσεις Διόπτρα, οι οποίες κάνουν εξαιρετική δουλειά και εκδίδουν τίτλους του με αμείωτο ρυθμό.
Η λογική της Διόπτρα δείχνει να είναι ότι εκδίδει πρώτα ένα από τα παλιότερα βιβλία του Fitzek και μετά κάποιο από τα νεότερα και μετά ξανά παλιό και πάει λέγοντας. Προσωπικά είχα καταφέρει να βρω σε ένα μικρό βιβλιοπωλείο στον Χολαργό για συγγενικό μου πρόσωπο που έψαχνε τα εξαντλημένα βιβλία της Διήγησης, το Πείραμα και για μένα τα Μαθήματα Νεκροψίας. Το Πείραμα Μνήμης δυστυχώς δεν το έχω βρει και σε αντίθεση με τα προαναφερθέντα και τη Θεραπεία δεν έχει γίνει επανέκδοση του από τη Διόπτρα ακόμα. Τόσο αυτό όσο και το Das Kind, για το οποίο ακούγονται εξαιρετικά λόγια θέλω σύντομα να τα δω στα ελληνικά, καθώς δεν έχω τόσο τη διάθεση να τα διαβάσω στα γερμανικά, αν και μιλάω αρκετά καλά τη γλώσσα.
Τι αφορούν όμως τα μυθιστορήματα του Fitzek; Ο Γερμανός γράφει ψυχολογικά θρίλερ με πολύ μεγάλη επιτυχία. Οι πρωταγωνιστές του είναι ως επί το πλείστον άντρες (γυναίκα πρωταγωνίστρια έχουμε στο Δέμα) που πλαισιώνονται και από δυνατούς γυναικείους χαρακτήρες και οι οποίοι είτε επαγγέλλονται ψυχίατροι (η συνηθέστερη περίπτωση), είτε είναι ψυχικά διαταραγμένοι ή μπορεί να είναι και ιατροδικαστές όπως στο Μαθήματα Νεκροψίας.
Ο Fitzek έχει ένα τρομερό στυλ γραφής, το οποίο σε βάζει μέσα στην ατμόσφαιρα του βιβλίου και πολλές φορές σε αποχαυνώνει σε σημείο που δεν καταλαβαίνεις τις εκπλήξεις που κρύβει ακόμα κι αν τα στοιχεία είναι μπροστά στα μάτια σου. Τα βιβλία του έχουν συνεχώς ανατροπές, αλλαγές περιβάλλοντος και δείχνουν την επιρροή της εκάστοτε ασθένειας ή του προβλήματος στην ψυχοσύνθεση και τις αντιδράσεις του πρωταγωνιστή. Έτσι και πιάσεις ένα βιβλίο του Βερολινέζου, δύσκολα θα το αφήσεις και εκείνος το ξέρει, γι’ αυτό φροντίζει ανά σημεία να σπάει λίγο τον ιλιγγιώδη ρυθμό και να δώσει λίγο χώρο στον αναγνώστη να αναπνεύσει (ή στην περίπτωσή μου να πάει για ύπνο γιατί σε δύο ώρες έπιανε δουλειά και είχε κολλήσει με το βιβλίο).
Σήμερα λοιπόν θα δούμε τη δικιά μου κατάταξη προτίμησης των βιβλίων του Fitzek.
8. Ο Τρόφιμος (εκδόσεις Διόπτρα 2020)
Για να πω την αλήθεια δεν ξέρω τι συνέβη εδώ. Η ιδέα είναι πολλά υποσχόμενη. Ένας δολοφόνος παιδιών εισάγεται στο ψυχιατρείο και ο πατέρας ενός εξαφανισμένου παιδιού που θεωρεί ότι ο γιος του δολοφονήθηκε από εκείνον, μπαίνει και εκείνος ως τρόφιμος προκειμένου να αποδείξει ότι το έκανε εκείνος και να μάθει που είναι το πτώμα του γιου του.
Παρ’ όλα αυτά στην εκτέλεση κάπου κολλάμε. Εκτός από μία-δυο μικρές ανατροπές, η τελική εξήγηση όσων μυστηρίων έχουν συμβεί δε με ικανοποίησε, οι δεύτεροι χαρακτήρες είχαν από ελάχιστο έως καθόλου βάθος, δεν ένιωσα ότι ο πρωταγωνιστής μου ήταν τόσο ενδιαφέρων όσο οι υπόλοιποι στα άλλα βιβλία και θεωρώ πως και καθ’ όλη τη διάρκεια του βιβλίου δε βλέπαμε κάτι το εξαιρετικά ενδιαφέρον. Ακόμα και όταν ο Γερμανός δε σε ξετρελαίνει με τα όσα συμβαίνουν στο τέλος, φροντίζει στην κυρίως πλοκή να σε έχει ικανοποιήσει και να σε έχει γεμίσει απορίες. Στον Τρόφιμο δεν έγινε ούτε αυτό δυστυχώς.
7. Πείραμα Μνήμης (εκδόσεις Διόπτρα 2020, εκδόσεις Διήγηση 2010)
Είχα κι εγώ την εντύπωση ότι τα καλύτερα βιβλία του Fitzek είναι τα πρώτα του και ότι στην πορεία του είχε καλές ιδέες, αλλά όχι εξίσου ενθουσιώδεις, αλλά τελικά έκανα λάθος. Στο Πείραμα Μνήμης έχουμε την ιστορία ενός ανθρώπου που δε μπορεί να καταλάβει τι είναι αληθινό και τι είναι πραγματικότητα, στη μία στιγμή τον ξέρουν κανονικά όλοι, την άλλη δεν τον αναγνωρίζει κανείς.
Η ιδέα όντως είναι πολύ καλή, αλλά τελικά καταρρέει υπό το ίδιο της το βάρος. Οι εξηγήσεις στο τέλος δεν συνέβαλαν σε καμία τρομερή ανατροπή και αν και συγκινείσαι στις τελευταίες σελίδες, δε μπορείς να πεις ότι είναι ένα βιβλίο που έχει την ίδια τρελή αφήγηση με τα άλλα πονήματα του Γερμανού.
6. Η Θέση 7Α (εκδόσεις Διόπτρα 2019)
Για να είναι ένα καλό βιβλίο όπως η Θέση 7Α στην έκτη θέση, φαντάσου τι επιπέδου είναι τα υπόλοιπα. Σε αυτό το βιβλίο, ο πρωταγωνιστής μας είναι ψυχίατρος που δε μπορεί να μπει σε αεροπλάνο, αναγκάζεται να μεταβεί με υπερατλαντική πτήση στη Γερμανία για να είναι δίπλα στην έγκυο κόρη του. Ωστόσο λαμβάνει ένα απειλητικό τηλεφώνημα και διαπιστώνει πως ένας παλιός ασθενής του είναι στο αεροπλάνο και αποτελεί απειλή για την ομαλή συνέχεια της πτήσης.
Αν και εδώ είχαμε το ίδιο φαινόμενο με τον Τρόφιμο, δηλαδή μέτριο τέλος χωρίς κάποια πολύ καλή ανατροπή, το κύριο μέρος του βιβλίου σπέρνει. Είναι από τα πιο αγωνιώδη, γεμάτα μυστήριο μυθιστορήματα και σε κάνει ανά πάσα στιγμή να σκέφτεσαι ποιος βρισκόταν και που κάθε φορά προκειμένου να συνδυάσεις τις πληροφορίες όπως ο πρωταγωνιστής.
5. Ο Αναλφάβητος (εκδόσεις Διόπτρα 2021)
Η αλήθεια είναι ότι μπήκα χωρίς τρελές προσδοκίες στον Αναλφάβητο, αλλά το αποτέλεσμα μου άρεσε πολύ. Πρωταγωνιστής δεν είναι ως συνήθως κάποιος ψυχίατρος, αλλά ένας κανονικός άνθρωπος ο οποίος προσπαθεί να κρύψει από την κοινωνία το γεγονός ότι είναι αναλφάβητος. Όλα αλλάζουν τη μέρα που θα δει ένα σημείωμα από ένα κοριτσάκι στο τζάμι του διπλανού αυτοκινήτου και θα μπει σε μια τρελή περιπέτεια.
Έχει λίγο κάποιες υπερβολές, ειδικά στο σχέδιο και την εκτέλεσή του, ωστόσο είναι ένα πάρα πολύ δυνατό βιβλίο και μου αρέσει που ο Fitzek καταπιάνεται και με κάποιον που δεν είναι επιστήμονας, αλλά κανονικός άνθρωπος που ψάχνει την αλήθεια, ενώ είναι ταυτόχρονα ήρωας. Περισσότερο περιπέτεια, λιγότερο μυστήριο, περιμένω να δω τι θα μας φέρουν και τα επόμενα βιβλία του Γερμανού.
4. Μαθήματα Νεκροψίας (εκδόσεις Διόπτρα 2020, εκδόσεις Λιβάνη 2013)
Το μόνο βιβλίο του Fitzek σε συνεργασία με τον Γερμανό ιατροδικαστή και συγγραφέα Michael Tsokos, οδήγησε σε ένα φανταστικό αποτέλεσμα. Πρωταγωνιστής αυτή τη φορά ένας ιατροδικαστής, ο οποίος ανοίγοντας ένα πτώμα ανακαλύπτει ένα χαρτάκι με τον τηλεφωνικό αριθμό της κόρης του και διαπιστώνει ότι έχει πέσει θύμα απαγωγής. Προκειμένου να τη βρει θα πρέπει να ερευνήσει μια σειρά ατόμων που δε γνωρίζει ποια είναι, να ανακαλύψει στοιχεία σε νέα πτώματα και όλα αυτά χωρίς να γνωρίζει τίποτα η Αστυνομία, διαφορετικά η ιστορία δε θα έχει καλή κατάληξη.
Μακράν το βιβλίο με το περισσότερο αίμα από όσα θα δούμε σήμερα, έχει συγκλονιστικά λεπτομερείς περιγραφές πτωμάτων και ιατροδικαστικών διαδικασιών, οι οποίες μπορεί σε κάποιους να μην ταιριάζουν, αλλά είναι τόσο τέλεια η ροή και η ισορροπία που υπάρχει ανάμεσα σε αυτές και τη δραματουργία της υπόθεσης που προσδίδει έναν υπέροχο ρεαλισμό σε μια κατά τ’ άλλα πολύ αγωνιώδη ιστορία.
3. Το Δέμα (εκδόσεις Διόπτρα 2018)
Όταν το ξεκίνησα το Δέμα, είχα διαβάσει αρκετά αρνητικά σχόλια τόσο για το βιβλίο όσο και γενικότερα για τα πιο πρόσφατα πονήματα του Fitzek που (πράγματι) δείχνουν να μην είναι στο ίδιο επίπεδο με τα πρώτα του μυθιστορήματα. Δε μπορώ όμως να καταλάβω γιατί τόση αρνητικότητα για ένα τόσο ωραίο βιβλίο.
Το Δέμα έχει ως πρωταγωνίστρια την ψυχίατρο Έμα Στάιν που ένα χρόνο πριν την έναρξη του βιβλίου έχει βιαστεί από κάποιον άγνωστο σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου και έκτοτε μένει συνέχεια σπίτι της, καθώς μόνο εκεί νιώθει ασφαλής. Μια μέρα ο ταχυδρόμος θα της ζητήσει να παραλάβει ένα δέμα για το γείτονά της και αυτό το γεγονός θα πυροδοτήσει μια σειρά τρομερών εξελίξεων στην υπόθεση του βιασμού της, αλλά και στη ζωή της.
Ένα από τα καλύτερα και πιο αγωνιώδη θρίλερ που θα μπορούσε να γράψει ο Fitzek, οι χαρακτήρες είναι εξαιρετικά ενδιαφέροντες και το σενάριο έχει απίστευτες ανατροπές σε σημεία που δεν το περιμένεις.
2. Το Πείραμα (εκδόσεις Διόπτρα 2019, εκδόσεις Διήγηση 2009)
Φτάνουμε στα αριστουργήματα σιγά σιγά. Ένας ψυχίατρος υποβάλλει κάποιους φοιτητές σε ένα πείραμα, για το οποίο πρέπει να διαβάσουν έναν ιατρικό φάκελο. Ο ιατρικός φάκελος αφορά ένα περιστατικό που συνέβη σε ένα απομονωμένο ψυχιατρείο τα Χριστούγεννα κάποια χρόνια πριν. Την περίοδο εκείνη, ένας ψυχοπαθής που αποκαλούσαν Ψυχοθραύστη μπορούσε με μια άγνωστη μέθοδο να παγιδεύσει έναν άνθρωπο στο ίδιο του το σώμα και να τον νεκρώσει ψυχολογικά. Το μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου είναι η αφήγηση του ιατρικού φακέλου, καθώς εκείνο το βράδυ οι γιατροί και οι ασθενείς της κλινικής συνειδητοποιούν ότι ο Ψυχοθραύστης βρίσκεται ανάμεσα τους.
Το τι έχει κάνει ο Fitzek σε αυτό το βιβλίο δεν περιγράφεται. Μιλάμε για τον ορισμό του ψυχολογικού θρίλερ γεμάτο τρομακτικές σκηνές, αγωνιώδεις στιγμές, τρομερό χτίσιμο έντασης και τρομερά έντονη απόδοση της αγωνίας που νιώθουν οι χαρακτήρες που προσπαθούν να ξεφύγουν από το δολοφόνο. Η αφήγηση του φακέλου σε απορροφά, αλλά και όσα συμβαίνουν στο ίδιο το Πείραμα είναι αρκετά σημαντικά για την ίδια την ιστορία. Ξέρω αρκετούς που δεν τρελάθηκαν με το Πείραμα. Περήφανα δηλώνω πως δεν ανήκω σε αυτούς και πως μιλάμε για ένα απίστευτο βιβλίο.
1. Η Θεραπεία (εκδόσεις Διόπτρα 2018, εκδόσεις Διήγηση 2010)
Τα έχω πει πολύ αναλυτικά και πέρυσι, αλλά ας τα πούμε και εδώ.
Ο Βίκτορ Λάρεντς, κορυφαίος Γερμανός ψυχίατρος έχει μία κόρη, τη Γιόζι, η οποία πάσχει από μία ανεξήγητη ασθένεια. Προσπαθεί να ανακαλύψει ποια είναι αυτή η ασθένεια μέσω επισκέψεων σε γιατρούς, ώσπου σε μία από αυτές τις επισκέψεις η κόρη του εξαφανίζεται και δε θα την ξαναδεί ποτέ. Τέσσερα χρόνια μετά, ο Βίκτορ δεν έχει ξεπεράσει το χαμό της Γιόζι. Στην προσπάθεια του, να δώσει μία συνέντευξη για το περιστατικό, αποτραβιέται στο σπίτι που έχει στην κατοχή του σε ένα μακρινό νησί της Βόρειας Θάλασσας.
Το πρώτο βιβλίου του Βερολινέζου αποτελεί μακράν του δευτέρου και το magnum opus του. Δεν έχω συναντήσει άνθρωπο μέχρι σήμερα που να μην ξετρελάθηκε με όσα διάβασε εκεί μέσα. Το βιβλίο παίζει μεταξύ διαφορετικών timelines, σε φέρνει συνέχεια σε διαφορετικές τοποθεσίες, συστήνει νέους χαρακτήρες, είναι μυστηριώδες και κυρίως έχει Α-Ν-Α-Τ-Ρ-Ο-Π-Ε-Σ. Δε σταματάει να σε κάνει χαζό και εκεί που νομίζεις ότι κάτι ήταν σίγουρο, σου το γκρεμίζει σαν πύργο από τραπουλόχαρτα και εσύ περιμένεις πως και πως να δεις τι γίνεται πιο κάτω. Η τελευταία ανατροπή του βιβλίου είναι κυριολεκτικά δύο σελίδες πριν το τέλος.
Αν ξεκινήσεις τη Θεραπεία, και αργά να διαβάζεις, σε 2 μέρες θα την έχεις τελειώσει. Είναι τόσο άψογο που πραγματικά θα θες να το διαβάζεις ξανά και ξανά.
Αυτά λοιπόν για σήμερα και ευελπιστώ σύντομα να τα ξαναπούμε με νέο Ranking!
Goodreads – Πολιτεία – Διόπτρα – Πρωτοπορία – Nakas Book House
